زخم های دهان ضایعاتی هستند که در داخل دهان ایجاد می شوند. آنها می توانند به دلایل مختلفی از جمله عفونت، آسیب و یا بیماری های سیستمیک ایجاد شوند.
انواع رایج زخم های دهان
- آفت:
آفت ها زخم های کوچک و دردناکی هستند که در داخل دهان، روی زبان یا لثه ایجاد می شوند. آنها معمولاً به صورت بیضی یا گرد هستند و لبه های سفید یا زرد دارند. آفت ها معمولاً طی 1 تا 2 هفته بدون درمان بهبود می یابند.
علائم آفت:
- درد، به خصوص هنگام خوردن و آشامیدن
- سوزش یا سوزن سوزن شدن
- خونریزی
- مشکل در خوردن و آشامیدن
درمان آفت:
- داروهای مسکن بدون نسخه مانند ایبوپروفن یا استامینوفن
- دهانشویه های ضد عفونی کننده
- ژل های موضعی بی حس کننده
- تبخال:
تبخال ها تاول های کوچک و دردناکی هستند که روی لب ها یا داخل دهان ایجاد می شوند. آنها توسط ویروس هرپس سیمپلکس ایجاد می شوند. تبخال ها معمولاً طی 1 تا 2 هفته بدون درمان بهبود می یابند، اما ممکن است دوباره عود کنند.
علائم تبخال:
- تاول های کوچک و دردناک
- تب
- خستگی
- تورم غدد لنفاوی
درمان تبخال:
- داروهای ضد ویروسی
- داروهای مسکن بدون نسخه
- کرم های ضد ویروس موضعی
- برفک دهان:
برفک دهان یک عفونت قارچی است که در داخل دهان ایجاد می شود. برفک دهان به صورت لکه های سفید یا کرم رنگ روی زبان، گونه ها و سقف دهان ظاهر می شود. برفک دهان معمولاً با داروهای ضد قارچ درمان می شود.
علائم برفک دهان:
- لکه های سفید یا کرم رنگ
- درد یا سوزش
- مشکل در بلع
- خشکی دهان
درمان برفک دهان:
- داروهای ضد قارچ خوراکی
- داروهای ضد قارچ موضعی
- دهانشویه های ضد قارچ
- زخم های دهانی ناشی از سرطان:
زخم های دهانی می توانند از عوارض جانبی سرطان دهان و یا درمان های آن مانند پرتو درمانی و شیمی درمانی باشند.
علائم زخم های دهانی ناشی از سرطان:
- درد
- خونریزی
- عفونت
- مشکل در خوردن و آشامیدن
درمان زخم های دهانی ناشی از سرطان:
- داروهای مسکن
- داروهای ضد عفونی کننده
- آنتی بیوتیک ها
- داروهای ضد قارچ
- تغذیه وریدی
راهکارهایی برای جلوگیری از زخم های دهان:
- رعایت بهداشت دهان و دندان: دندان های خود را دو بار در روز مسواک بزنید و از نخ دندان به طور منظم استفاده کنید.
- مصرف غذاهای سالم: غذاهای سالم و مغذی مصرف کنید.
- اجتناب از مصرف دخانیات: سیگار کشیدن می تواند خطر ابتلا به زخم های دهان را افزایش دهد.
- مراجعه منظم به دندانپزشک: برای معاینات منظم و جرمگیری به دندانپزشک مراجعه کنید.
در صورت مشاهده هر گونه زخم دهانی که بیش از 2 هفته طول کشید، به پزشک یا دندانپزشک مراجعه کنید.
آیا زخم دهان بعد از پر کردن دندان ها طبیعی است؟
بله، ایجاد زخم دهان بعد از پر کردن دندان ها تا حدی طبیعی است. این زخم ها معمولاً به دلیل تحریک و التهاب لثه ها در حین فرایند پر کردن دندان ایجاد می شوند.
علائم زخم دهان بعد از پر کردن دندان:
- درد: ممکن است در محل زخم احساس درد یا سوزش داشته باشید.
- تورم: لثه ها ممکن است در محل زخم متورم شوند.
- قرمزی: لثه ها در محل زخم ممکن است قرمز شوند.
- خونریزی: ممکن است از زخم کمی خونریزی داشته باشید.
در بیشتر موارد، زخم های دهان بعد از پر کردن دندان طی 7 تا 10 روز بدون نیاز به درمان خاصی بهبود می یابند.
تسکین درد و ناراحتی زخم دهان بعد از پر کردن دندان
- استفاده از داروهای مسکن بدون نسخه: داروهای مسکن بدون نسخه مانند ایبوپروفن یا استامینوفن می توانند به تسکین درد و التهاب کمک کنند.
- استفاده از دهانشویه های ضد عفونی کننده: دهانشویه های ضد عفونی کننده می توانند به تمیز نگه داشتن محل زخم و جلوگیری از عفونت کمک کنند.
- استفاده از ژل های موضعی بی حس کننده: ژل های موضعی بی حس کننده می توانند به طور موقت درد محل زخم را تسکین دهند.
- مصرف غذاهای نرم و خنک: از مصرف غذاهای سفت، تند یا اسیدی که می توانند زخم را تحریک کنند، خودداری کنید.
- عدم استعمال دخانیات: استعمال دخانیات می تواند روند بهبود زخم را کند کند.
در صورت مشاهده هر یک از علائم زیر، به دندانپزشک خود مراجعه کنید:
- درد شدید و مداوم
- تورم شدید لثه ها
- خونریزی شدید
- تب
- چرک
- عدم بهبود زخم پس از 10 روز
روش های درمان خانگی زخم دهان
زخم های دهان ضایعاتی هستند که در داخل دهان ایجاد می شوند. آنها می توانند به دلایل مختلفی از جمله عفونت، آسیب و یا بیماری های سیستمیک ایجاد شوند.
روش های درمان خانگی زخم دهان:
- شستشوی دهان با آب نمک: شستشوی دهان با آب نمک گرم می تواند به تمیز نگه داشتن زخم ها و جلوگیری از عفونت کمک کند.
- استفاده از جوش شیرین: جوش شیرین می تواند به خنثی کردن اسیدیته دهان و تسکین درد زخم ها کمک کند.
- استفاده از چای بابونه: چای بابونه دارای خواص ضد التهابی است و می تواند به تسکین درد و التهاب زخم ها کمک کند.
- استفاده از آلوئه ورا: آلوئه ورا دارای خواص ضد التهابی و ضد میکروبی است و می تواند به تسکین درد و التیام زخم ها کمک کند.
- مصرف غذاهای نرم و خنک: از مصرف غذاهای سفت، تند یا اسیدی که می توانند زخم ها را تحریک کنند، خودداری کنید.
- نوشیدن مایعات زیاد: نوشیدن مایعات زیاد به جلوگیری از کم آبی بدن و تسریع روند بهبودی زخم ها کمک می کند.
- استراحت کافی: استراحت کافی به بدن شما کمک می کند تا با عفونت مبارزه کند و زخم ها را التیام بخشد.
توجه:
- اگر زخم های دهان شما بیش از 2 هفته طول کشید، به پزشک یا دندانپزشک مراجعه کنید.
- اگر زخم های دهان شما شدید هستند و با علائمی مانند تب، لرز، یا تورم غدد لنفاوی همراه هستند، به پزشک یا دندانپزشک مراجعه کنید.
برای زخم دهان چه بخوریم؟
برای زخم دهان، بهتر است غذاهای نرم و خنک بخورید که زخم ها را تحریک نکنند. برخی از غذاهای مناسب برای زخم دهان عبارتند از:
- ماست: ماست یک غذای نرم و خنک است که به دلیل داشتن پروبیوتیک ها می تواند به تقویت سیستم ایمنی بدن و تسریع روند بهبودی زخم ها کمک کند.
- سوپ: سوپ یک غذای نرم و مغذی است که به راحتی هضم می شود و می تواند به تامین مواد مغذی مورد نیاز بدن برای بهبودی زخم ها کمک کند.
- موز: موز یک غذای نرم و شیرین است که به راحتی جویده می شود و می تواند به تامین پتاسیم مورد نیاز بدن برای بهبودی زخم ها کمک کند.
- سیب زمینی: سیب زمینی یک غذای نرم و مغذی است که به راحتی هضم می شود و می تواند به تامین ویتامین C مورد نیاز بدن برای بهبودی زخم ها کمک کند.
- خیار: خیار یک غذای خنک و مرطوب کننده است که می تواند به تسکین درد و التهاب زخم ها کمک کند.
- هندوانه: هندوانه یک غذای خنک و مرطوب کننده است که می تواند به تامین آب مورد نیاز بدن برای جلوگیری از کم آبی و تسریع روند بهبودی زخم ها کمک کند.
- علاوه بر غذاهای ذکر شده، می توانید از نوشیدنی های خنک و ملایم مانند آب، آبمیوه، چای و شیر نیز استفاده کنید.
برای زخم دهان چه نخوریم؟
- غذاهای سفت: غذاهای سفت مانند آجیل، سیب و هویج می توانند زخم ها را تحریک کنند.
- غذاهای تند: غذاهای تند مانند فلفل و سس تند می توانند زخم ها را تحریک کنند.
- غذاهای اسیدی: غذاهای اسیدی مانند مرکبات و گوجه فرنگی می توانند زخم ها را تحریک کنند.
- غذاهای شور: غذاهای شور مانند چیپس و پفک می توانند زخم ها را تحریک کنند.
- دخانیات: استعمال دخانیات می تواند روند بهبودی زخم ها را کند کند.
علل زخم دهان
زخم های دهان ضایعاتی هستند که در داخل دهان ایجاد می شوند. آنها می توانند به دلایل مختلفی از جمله عفونت، آسیب و یا بیماری های سیستمیک ایجاد شوند.
برخی از علل رایج زخم های دهان عبارتند از:
- عفونت: عفونت های ویروسی مانند تبخال و عفونت های قارچی مانند برفک دهان می توانند باعث ایجاد زخم های دهان شوند.
- آسیب: آسیب های ناشی از گاز گرفتن زبان یا گونه، مسواک زدن بیش از حد، یا خوردن غذاهای سفت می تواند باعث ایجاد زخم های دهان شود.
- بیماری های سیستمیک: بیماری های سیستمیک مانند بیماری بهجت، بیماری سلیاک و کمبود ویتامین B12 می توانند باعث ایجاد زخم های دهان شوند.
- استرس: استرس می تواند باعث تشدید زخم های دهان شود.
- داروها: برخی از داروها مانند داروهای ضد التهابی غیراستروئیدی (NSAIDs) می توانند باعث ایجاد زخم های دهان شوند.
- آلرژی: آلرژی به غذاها یا مواد دیگر می تواند باعث ایجاد زخم های دهان شود.
- در برخی موارد، علت زخم های دهان ناشناخته است.
عوامل خطر برای زخم های دهان:
- سابقه خانوادگی: اگر سابقه خانوادگی زخم های دهان دارید، بیشتر در معرض خطر ابتلا به آنها هستید.
- سیستم ایمنی ضعیف: اگر سیستم ایمنی ضعیفی دارید، بیشتر در معرض خطر ابتلا به زخم های دهان ناشی از عفونت هستید.
- کمبود ویتامین: کمبود ویتامین B12 و اسید فولیک می تواند خطر ابتلا به زخم های دهان را افزایش دهد.
آنتی بیوتیک برای زخم دهان مناسب است؟
به طور کلی، آنتی بیوتیک ها برای درمان زخم های دهان مناسب نیستند. آنتی بیوتیک ها فقط برای درمان عفونت های باکتریایی موثر هستند، در حالی که اکثر زخم های دهان ناشی از عفونت های ویروسی یا قارچی هستند.
در برخی موارد خاص، ممکن است برای درمان زخم های دهان از آنتی بیوتیک استفاده شود، مانند:
- زخم های دهان ناشی از عفونت های باکتریایی: اگر زخم های دهان شما توسط باکتری ها ایجاد شده باشد، پزشک ممکن است آنتی بیوتیک تجویز کند.
- زخم های دهان که به عفونت ثانویه باکتریایی مبتلا شده اند: اگر زخم های دهان شما به عفونت ثانویه باکتریایی مبتلا شده باشد، پزشک ممکن است آنتی بیوتیک تجویز کند.
- زخم های دهان در افراد با سیستم ایمنی ضعیف: اگر سیستم ایمنی ضعیفی دارید، پزشک ممکن است برای جلوگیری از عفونت، آنتی بیوتیک تجویز کند.
عوارض جانبی مصرف آنتی بیوتیک :
- اسهال
- حالت تهوع
- استفراغ
- عفونت قارچی
- واکنش های آلرژیک
به طور کلی، قبل از مصرف هر گونه آنتی بیوتیک برای زخم های دهان، باید با پزشک خود مشورت کنید.
علل زخم دهان در کودک
زخم های دهان در کودکان شایع هستند و می توانند به دلایل مختلفی ایجاد شوند. برخی از علل رایج زخم های دهان در کودکان عبارتند از:
عفونت:
عفونت های ویروسی: تبخال، دست، پا و دهان و عفونت های روده ای می توانند باعث ایجاد زخم های دهان در کودکان شوند.
عفونت های قارچی: برفک دهان یک عفونت قارچی است که می تواند در دهان کودکان ایجاد شود.
آسیب:
- گاز گرفتن: کودکان ممکن است زبان یا گونه خود را گاز بگیرند که می تواند باعث ایجاد زخم شود.
- مسواک زدن بیش از حد: مسواک زدن بیش از حد می تواند لثه ها را تحریک کند و باعث ایجاد زخم شود.
- غذاهای سفت: خوردن غذاهای سفت می تواند به داخل دهان کودک آسیب برساند و باعث ایجاد زخم شود.
بیماری های سیستمیک:
- بیماری بهجت: بیماری بهجت یک بیماری التهابی مزمن است که می تواند باعث ایجاد زخم های دهان در کودکان شود.
- بیماری سلیاک: بیماری سلیاک یک بیماری خودایمنی است که می تواند باعث ایجاد زخم های دهان در کودکان شود.
- کمبود ویتامین B12: کمبود ویتامین B12 می تواند باعث ایجاد زخم های دهان در کودکان شود.
استرس:
استرس می تواند باعث تشدید زخم های دهان در کودکان شود.
داروها:
برخی از داروها مانند داروهای ضد التهابی غیراستروئیدی (NSAIDs) می توانند باعث ایجاد زخم های دهان در کودکان شوند.
آلرژی:
آلرژی به غذاها یا مواد دیگر می تواند باعث ایجاد زخم های دهان در کودکان شود.
در برخی موارد، علت زخم های دهان در کودکان ناشناخته است.
عوامل خطر برای زخم های دهان در کودکان:
- سابقه خانوادگی: اگر سابقه خانوادگی زخم های دهان دارید، کودکتان بیشتر در معرض خطر ابتلا به آنها است.
- سیستم ایمنی ضعیف: اگر کودکتان سیستم ایمنی ضعیفی دارد، بیشتر در معرض خطر ابتلا به زخم های دهان ناشی از عفونت است.
- کمبود ویتامین: کمبود ویتامین B12 و اسید فولیک می تواند خطر ابتلا به زخم های دهان در کودکان را افزایش دهد.
تشخیص:
پزشک یا دندانپزشک می تواند با معاینه دهان کودکتان و بررسی سابقه پزشکی او، زخم های دهان را تشخیص دهد. در برخی موارد، ممکن است آزمایش های بیشتری برای تعیین علت زخم ها لازم باشد.
درمان:
درمان زخم های دهان در کودکان به علت آنها بستگی دارد. در برخی موارد، زخم های دهان بدون درمان بهبود می یابند. در موارد دیگر، ممکن است نیاز به داروهای ضد ویروسی، داروهای ضد قارچی، یا داروهای دیگر باشد.
جلوگیری از زخم های دهان در کودکان:
- رعایت بهداشت دهان و دندان: دندان ها و لثه های کودکتان را به طور منظم تمیز کنید.
- مصرف غذاهای سالم: غذاهای سالم و مغذی به کودکتان بدهید.
- اجتناب از مصرف دخانیات: سیگار کشیدن در والدین می تواند خطر ابتلا به زخم های دهان در کودکان را افزایش دهد.
- مراجعه منظم به دندانپزشک: برای معاینات منظم و جرمگیری به دندانپزشک مراجعه کنید.
در صورت مشاهده هر گونه زخم دهانی در کودکتان که بیش از 2 هفته طول کشید، به پزشک یا دندانپزشک مراجعه کنید.
سرماخوردگی باعث زخم دهان می شود؟
به طور مستقیم، سرماخوردگی باعث زخم دهان نمیشود. با این حال، ممکن است به طور غیرمستقیم به ایجاد زخم دهان کمک کند.
دلایل:
- کاهش سیستم ایمنی: سرماخوردگی میتواند سیستم ایمنی بدن را ضعیف کند و در نتیجه، بدن را در برابر عفونتهای دیگر، مانند عفونتهای قارچی که میتوانند باعث زخم دهان شوند، آسیبپذیرتر کند.
- خشکی دهان: تب و احتقان بینی که در سرماخوردگی شایع هستند، میتوانند باعث خشکی دهان شوند. بزاق نقش مهمی در محافظت از دهان در برابر عفونت دارد، و خشکی دهان میتواند خطر ابتلا به زخم دهان را افزایش دهد.
- استرس: استرس میتواند سیستم ایمنی بدن را ضعیف کند و همچنین میتواند باعث تشدید زخمهای دهان موجود شود.
راهکارها:
- درمان سرماخوردگی: با درمان سرماخوردگی، میتوانید به طور غیرمستقیم خطر ابتلا به زخم دهان را کاهش دهید.
- حفظ رطوبت دهان: برای جلوگیری از خشکی دهان، آب زیادی بنوشید و از آدامسهای بدون قند استفاده کنید.
- کاهش استرس: برای کاهش استرس، تکنیکهای آرامشبخش مانند یوگا یا مدیتیشن را امتحان کنید.
در صورت مشاهده هر گونه زخم دهانی که بیش از 2 هفته طول کشید، به پزشک یا دندانپزشک مراجعه کنید.
زخم دهان بعد از ارتودنسی
زخم دهان بعد از ارتودنسی یک مشکل رایج است که می تواند به دلایل مختلفی ایجاد شود. در حالی که این زخم ها معمولاً جزئی هستند و به طور طبیعی از بین می روند، می توانند آزار دهنده و دردناک باشند. در این مقاله به بررسی علل، راهکارهای پیشگیری و روش های درمان زخم دهان بعد از ارتودنسی می پردازیم.
علل زخم دهان بعد از ارتودنسی:
- تحریک: براکت ها و سیم های ارتودنسی می توانند به بافت های نرم داخل دهان مانند گونه ها، لب ها و لثه ها ساییده شوند و باعث ایجاد زخم شوند.
- فشار: فشار ناشی از ارتودنسی می تواند به لثه ها و دندان ها فشار وارد کند و منجر به زخم شدن آنها شود.
- آفت دهان: آفت های دهان زخم های کوچک و دردناکی هستند که می توانند در هر نقطه ای از دهان ایجاد شوند. ارتودنسی می تواند احتمال ابتلا به آفت دهان را افزایش دهد.
- عفونت: اگر بهداشت دهان به طور کامل رعایت نشود، زخم های دهان می توانند عفونی شوند.
پیشگیری از زخم دهان بعد از ارتودنسی:
- رعایت بهداشت دهان: مسواک زدن دو بار در روز و نخ دندان کشیدن یک بار در روز برای جلوگیری از تجمع پلاک و باکتری ضروری است.
- استفاده از موم ارتودنسی: موم ارتودنسی یک ماده نرم و محافظ است که می توانید برای پوشاندن براکت ها و سیم های ارتودنسی و جلوگیری از ساییده شدن آنها به بافت های دهان استفاده کنید.
- استفاده از سیلیکون دندانی: سیلیکون دندانی مشابه موم ارتودنسی عمل می کند و می تواند برای محافظت از بافت های دهان استفاده شود.
- مصرف غذاهای نرم: در روزهای اول بعد از نصب ارتودنسی و یا تنظیم سیم ها، از خوردن غذاهای سفت و جویدنی که می توانند به زخم ها فشار وارد کنند، خودداری کنید.
- مراجعه منظم به ارتودنتیست: برای تنظیمات دوره ای ارتودنسی و بررسی وضعیت زخم ها به طور منظم به ارتودنتیست خود مراجعه کنید.
روش های درمان زخم دهان بعد از ارتودنسی:
- درمان های خانگی: برای تسکین درد و التهاب زخم های دهان می توانید از داروهای مسکن بدون نسخه مانند ایبوپروفن یا استامینوفن استفاده کنید. همچنین می توانید از دهانشویه های ضدعفونی کننده یا ژل های بی حس کننده موضعی استفاده کنید.
- درمان های تجویزی: در صورت عفونی شدن زخم ها، ارتودنتیست شما ممکن است آنتی بیوتیک یا داروهای ضد قارچ تجویز کند.
نکات مهم:
- اگر زخم های دهان شما شدید، دردناک یا عفونی هستند، به ارتودنتیست خود مراجعه کنید.
- در صورت مشاهده علائم عفونت مانند تب، لرز، تورم یا چرک، به پزشک مراجعه کنید.
- با رعایت بهداشت دهان و مراقبت های لازم می توانید از بروز زخم دهان بعد از ارتودنسی پیشگیری کنید و در صورت ایجاد زخم، به سرعت آن را درمان کنید.